kavli fiili takriri ne demek?

"Kavli fiil" veya "kuvvetli fiil" olarak da adlandırılan takrirli fiiller, Türkçe dilbilgisinde kullanılan bir fiil çeşididir. "Kuvvet", takrirli fiillerin anlamını vurgulama veya güçlendirme amacıyla fiil köküne eklenen bir ek ile ifade edilir.

Takrirli fiiller, fiil köküne "-dir, -tir, -tur, -tür" gibi ekler alarak hem şahıs hem de zaman ekleriyle kullanılır. Bu ekler, fiilin nesne, özne veya zamanla ilgili özelliklerini belirleyerek anlamını güçlendirir.

Örnek cümlelerde takrirli fiillerin kullanımını gösterebiliriz:

• Araba parka girmiştir.
• Siz söylediniz mi?
• İşlerin nasıl gittiğini anlatmalıdırlar.
• Yarın dersimiz olacaktır.

Takrirli fiillerin kullanımı, fiil kökündeki kuvvet eklerinin bazı durumlarda sonekleriyle uyum sağlaması gerektiği için dilbilgisi kurallarına tabidir. Fiil köküne gelen takriri takılar, ek alabilecekleri yapıya göre dört çeşittir:

• "-t" takısı: kuvvetli çekimli olmayan fiillere gelir (içmek, etmek).
• "-dir, -tir" takısı: tek heceli kuvvetli çekimli olan fiillere gelir (vermek, gitmek).
• "-tur, -tür" takısı: ünlüyle sona eren kuvvetli çekimli fiillere alır (bulmak, sevmek).
• "-dir, -tir" takısının "t" gösteren şekliyer alır (demek).

Bu şekilde takrirli fiillerin kullanıldığı cümlelerde, fiil kökündeki eklerin belirli kurallar doğrultusunda kullanılması önemlidir. Dilbilgisi kurallarına dikkat edilerek kullanılan takrirli fiiller, anlatımı daha kuvvetli veya vurgulu hale getirmek amacıyla tercih edilir.